De Honours Academy is opgericht als samenwerkingsverband tussen de faculteiten en werkt nauw samen met de collega’s binnen de faculteiten. Docenten worden uit alle instituten aangetrokken om onderwijs te verzorgen in één van de programma’s. Daarnaast is de Honours Academy partner in universiteitsbrede projecten en betrokken bij de implementatie van de nieuwe universitaire onderwijsvisie Learning@Leiden. Sinds september 2017 is de Honours Academy vertegenwoordigd in het Ambtelijk Onderwijsberaad.
De Honours Academy is opgericht als trekker en pleitbezorger van het extracurriculaire honoursonderwijs van de Universiteit Leiden. De kerntaken van de Honours Academy zijn:
De Honours Academy wil een plek zijn waar studenten die meer willen en kunnen het beste uit zichzelf kunnen halen. In het honoursonderwijs komen studenten en docenten van verschillende faculteiten samen, waardoor het onderwijs vanaf het eerste moment multidisciplinair is. Binnen het honoursonderwijs vindt veel kruisbestuiving plaats: docenten en studenten worden gestimuleerd over de grenzen van hun vakgebied heen te kijken en nemen hun ervaringen mee naar het reguliere onderwijs.
In 2017 heeft de Honours Academy ingezet op drie beleidsprioriteiten: 1) innovatie in teaching & learning; 2) spin-off van best practices naar het reguliere onderwijs en 3) inclusief onderwijs. In dit jaarverslag wordt op meerdere plaatsen gereflecteerd op de voortgang betreffende dit beleid.
De Honours Academy organiseert onderwijs voor gemotiveerde en getalenteerde studenten die meer willen en meer kunnen naast hun reguliere opleiding. De Honours Academy biedt daartoe specifieke programma’s voor drie doelgroepen:
|
Doelgroep |
Programma |
Omvang |
Duur |
|
scholieren uit klas 5 en 6 vwo |
Pre-University College (PRE) |
15 EC |
2 jaar |
|
|
Pre-University Classes (PRE-Classes) |
1 EC |
|
|
bachelorstudenten |
Honours College (HC) |
30 EC |
2,5 jaar |
|
|
5 EC |
|
|
|
masterstudenten |
20 EC |
1 jaar |
|
|
|
5 EC |
5 maanden |
Binnen de programma’s krijgen de deelnemers de ruimte om hun persoonlijke leerdoelen na te streven. De programma’s bieden ruimte aan de verschillen in soorten talenten en motivaties. Dit kenmerk van het honoursonderwijs sluit aan op de in 2017 vastgestelde universitaire onderwijsvisie Learning@Leiden. Het karakter van het honoursonderwijs sluit ook aan bij de andere ambities uit de universitaire onderwijsvisie: het onderwijs wordt aangeboden in kleine groepen, is onderzoeksintensief, met een sterke oriëntatie op de samenleving. Het honoursonderwijs biedt in haar rol als proeftuin ruimte voor toepassing van technologische en didactische innovaties (zie hoofdstuk 1.3 en hoofdstuk 3). De Honours Academy vindt het belangrijk dat studenten hun blik verruimen over de grenzen van hun eigen wetenschappelijke discipline heen, waar mogelijk buiten de universiteit. Een internationale ervaring wordt gestimuleerd. Met de inzet van internationale gastdocenten, internationale samenwerkingen en virtuele mobiliteit (MOOC’s/SPOC’s) wordt vormgegeven aan ‘internationalisation at home’.
Een meerjarig speerpunt van de Honours Academy is inclusiviteit. De Honours Academy vindt het van vitaal belang dat het honoursonderwijs toegankelijk is voor alle studenten die meer willen en kunnen. Bovendien is een diverse studieomgeving met deelnemers en gezichtspunten vanuit verschillende disciplines en culturele achtergronden van grote toegevoegde waarde voor het leerproces van de student. Om deze reden is de diverse instroom in het honoursonderwijs al enkele jaren een aandachtspunt.
De Honours Academy zet sterk in op de begeleiding van studenten. Mentoren (PRE), docentcoaches (LLP), trajectcoördinatoren en talentcoaches (HC) zorgen voor een intensieve en persoonlijke begeleiding en dragen hiermee in belangrijke mate bij aan het faciliteren van de talentontwikkeling van de studenten. De begeleiders worden op hun beurt ondersteund en getraind door de Honours Academy middels de organisatie van uitwisselingsmomenten. Eind 2017 is voor de trajectcoördinatoren van het Honours College een trainingsaanbod samengesteld in samenwerking met de universitaire afdeling Studenten- en Onderwijszaken (SOZ).
Sinds de oprichting van de Honours Academy wil zij een proeftuin voor onderwijsinnovatie zijn. Het honoursonderwijs leidt studenten niet alleen op tot innovatieve kennisproducenten, maar is zelf ook een domein van innovatie. Binnen het honoursonderwijs is voor docenten namelijk relatief veel ruimte om te experimenteren. De ervaring leert dat honoursstudenten openstaan voor een meer ‘experimentele’ aanpak in het onderwijs, met andere werk- en toetsvormen.
De Honours Academy definieert de proeftuin op drie manieren. Ten eerste biedt het honoursonderwijs de mogelijkheid om recente ontwikkelingen in onderzoek versneld een plek te geven in het onderwijs. Voorts biedt het honoursonderwijs docenten de mogelijkheid om onderwijskundige innovaties op kleine(re) schaal te testen c.q. te ontwikkelen. De Honours Academy nodigt docenten nadrukkelijk uit te experimenteren met vernieuwende didactiek, toetsing en inzet van ICT. Tot slot zet de Honours Academy expliciet in op samenwerking met de maatschappij. De Honours Academy vindt het belangrijk dat studenten hun talenten inzetten ten behoeve van maatschappelijke vraagstukken. Daarnaast is leren in een authentieke omgeving uiterst effectief en daarom is hier speciale aandacht voor in de programma’s. In hoofdstuk 3 worden projecten binnen de hierboven genoemde pijlers beschreven.
De proeftuinfunctie van het honoursonderwijs impliceert een spin-off. Het is een van de manieren voor het academisch onderwijs om zichzelf te vernieuwen en zo voortdurend zijn maatschappelijke rol te verbeteren. Het is van belang om structureel aandacht te besteden aan de vraag: hoe kunnen ook andere/ grotere groepen studenten (en docenten) profiteren van de ervaringen die de Honours Academy opdoet binnen het honoursonderwijs? Een eerste aanzet hiertoe is het inventariseren en delen van best practices uit de honoursprogramma’s die aansluiten bij de ambities uit de onderwijsvisie Learning@Leiden. Deze worden in 2018 gepresenteerd.
In het kader van de kwaliteitszorg heeft de Honours Academy een aantal organen en procedures ingericht. Voor ieder programma is er een adviesraad bestaande uit docenten, studenten, en experts op het gebied van honoursonderwijs dan wel leiderschap. Tevens is een Honours Council ingericht waarin overkoepelende beleidsvraagstukken worden besproken. De samenstelling van de verschillende adviesraden staat beschreven in bijlage 2.
De onderwijsonderdelen van de programma’s en de programma’s als geheel worden geëvalueerd met studenten en docenten, zowel via het universitaire vakevaluatiesysteem als middels eigen evaluatievormen. Vooralsnog zijn vak- en docentevaluaties niet geharmoniseerd. De evaluatieresultaten en verbetermaatregelen worden per onderwijsprogramma beschreven in een onderwijsjaarverslag dat wordt besproken met de betreffende adviesraad. De kwaliteitszorg van het Honours College is een gedeelde verantwoordelijkheid van de faculteiten en de Honours Academy: faculteiten zijn verantwoordelijk voor facultaire onderdelen van het HC en de HA voor de bovenfacultaire HC-onderdelen.
De jaarlijkse HC-trajectevaluatievragenlijsten zijn in 2017 aangescherpt, tot tevredenheid van meeste betrokkenen. Het voornemen is om in 2018 trajectspecifieke vragen toe te voegen en HC-coördinatoren meer te betrekken bij het uitzetten van de vragenlijsten en verhogen van de respons.
De facultaire HC-trajecten schrijven ieder een trajectjaarverslag. De trajectjaarverslagen 2016-2017 hebben een nieuwe opzet gekregen. De algemene bevindingen uit de trajectjaarverslagen en de eventuele verbeteracties staan beschreven in hoofdstuk 2.
Onderwijsadviescommissies, bestaande uit studenten en docenten, zien toe op de kwaliteit van het PRE en het LLP door o.a. onderwijsevaluaties te bespreken (samenstelling in bijlage 3). Beide onderwijsadviescommissies functioneren goed. Het is nog niet alle faculteiten gelukt een opleidingscommissie in te richten voor het HC en het functioneren van de opleidingscommissies van de facultaire HC-trajecten is wisselend. Ter versterking van de kwaliteitszorg van de Honours Classes zal in 2018 een studentpanel worden ingericht.
De Honours Academy heeft een overkoepelende examencommissie met drie kamers (PRE, HC en (I)LLP, zie bijlage 4). Deze examencommissie wordt gevormd door docenten van de faculteiten. Binnen het HC is er een duidelijke taakverdeling tussen de HA-examencommissie en de facultaire HC-examencommissies. Niet bij iedere faculteit was de facultaire examencommissie van het HC in 2017 op volle sterkte en niet iedere faculteit was vertegenwoordigd in de HA-examencommissie. Betreffende faculteiten worden aangespoord om dit in 2018 op orde te hebben.
Jaarlijks voert de HA-examencommissie een steekproef uit om de kwaliteit van de afstudeerders te controleren. In 2017 bestond de steekproef voor het PRE uit 10 dossiers, voor het HC uit 48 dossiers, voor het LLP uit 9 dossiers en voor het ILLP uit 3 dossiers. Alle dossiers voldeden aan de vereisten.
Eind 2018 zal worden deelgenomen aan een collegiale peer feedbacksessie waarbij een landelijke commissie bestaande uit betrokkenen bij honours onderwijs van andere Nederlandse universiteiten de Universiteit Leiden zal bezoeken.
Mede door een nominee-beleid (PRE) en de inzet van studentambassadeurs (HC) en studentcoaches (PRE) met een niet-westerse achtergrond, probeert de Honours Academy een diverse instroom te stimuleren. Het nominee-beleid van het PRE is in 2015 gestart. Potentiële PRE-College deelnemers die eerstegeneratiestudent zijn en/of een niet-westerse culturele achtergrond hebben, kunnen door hun school worden voorgedragen. In 2017 werden 11 nominees voorgedragen en allen werden toegelaten tot het programma. Van de 10 nominees uit 2015 hebben 9 PRE-studenten het programma succesvol doorlopen. Alle 8 nominees uit 2016 volgen inmiddels jaar 2 van het PRE en behalen goede studieresultaten.
Binnen het (I)LLP is diversiteit één van de pijlers in de selectie, o.a. diversiteit in studieachtergrond, gender en culturele/ migratieachtergrond worden hierin meegenomen. Een diverse samenstelling van de teams is inhoudelijk relevant voor het onderwijsprogramma.
In 2017 heeft een werkgroep onder leiding van prof. dr. Carolien Rieffe gesprekken gevoerd met studenten van de POP-corner van de Faculteit Sociale Wetenschappen. Deze studenten met een bi-culturele achtergrond legden uit hoe zij aankijken tegen het HC en reflecteerden op de verschillende typen HC-studenten. Het promotiemateriaal en de selectieprocedure zijn door de studenten kritisch bekeken vanuit het oogpunt van inclusiviteit. In 2018 en verder zal deze input worden gebruikt als in bredere zin wordt gesproken over de doelgroepen van het HC.
Enkele studenten uit het HC en LLP hebben aangegeven behoefte te hebben aan een meer inclusieve onderwijsinhoudelijke invulling van thema’s. Zo vroegen deelnemers aan de Honours Class ‘Music and Society’ aandacht voor niet-westerse muziekstromingen. Enkele LLP-studenten hebben aangegeven behoefte te hebben aan een meer internationaal perspectief in de seminars. Dit is aanleiding om in 2018 bewuster te sturen op onderwijsinhoudelijke diversiteitsaspecten.
Een spin-off van het PRE is de zogenaamde Escamp University: basisschoolleerlingen van groep 6 en 7 uit de Haagse wijk Escamp kregen een gastcollege en workshop over studeren die werd gegeven door twee studenten met een bi-culturele achtergrond waarvan één het PRE heeft gevolgd.
Een internationale ervaring - in welke vorm dan ook - draagt bij aan de brede talentontwikkeling van studenten. Binnen het HC wordt het opdoen van een internationale ervaring gestimuleerd. Waar mogelijk faciliteren de HC-trajecten het uitvoeren van een wetenschappelijke stage in het buitenland of deelname aan een internationale summer school. Zo namen in 2017 elf honoursstudenten deel aan de landelijke Netherland Asia Honours Summer School waarbij de studenten na voorbereidende training in Nederland zes weken op een prestigieuze universiteit in Beijing (Peking University), Chengdu (Sichuan University), Hong Kong (Chinese University of Hongkong) of Taipei (The National Chengchi University) verblijven en een project uitvoeren voor een internationaal bedrijf.
Het interculturele perspectief van ‘thuisblijvers’ wordt verruimd door de inzet van internationale gastdocenten, internationale samenwerkingen en virtuele mobiliteit (MOOC’s/SPOC’s). In de Honours Class Law, Power and Inequality van prof.mr.dr. Maartje van de Woude volgden Leidse studenten ter voorbereiding op een summer school in Leiden online onderwijs met de inkomende studenten van de University of Maryland. Het creëren van deze global international classroom middels Adobe Connect werd door docenten en studenten als positief ervaren. Helaas heeft de universiteit in 2018 geen licentie meer voor deze applicatie en zal naar een alternatief moeten worden gezocht. Een tweede voorbeeld is de Honours Class Delightful Horror van prof. dr. Stijn Bussels waarin Leidse honoursstudenten samen onderwijs volgden met studenten van het Ecole du Louvre. De summer school startte in Leiden en werd vervolgd in Parijs.
Het aantal Engelstalige bacheloropleidingen aan de universiteit Leiden blijft toenemen. In 2018 zal de capaciteit van het HC-traject Tackling Global Challenges van FGGA met 30 plaatsen worden vergroot. Tevens worden samen met de faculteiten FSW, FGW en FGGA de mogelijkheden verkend tot het ontwikkelen van een nieuwe Engelstalige honourstrack in Den Haag die in 2019 van start zou moeten gaan.
Jaarlijks organiseert de Honours Academy de feestelijke opening van het honoursjaar met in 2017 een lezing in de Hooglandse Kerk door prof. dr. Ineke Sluiter. Het honoursjaar wordt afgesloten met een zomerborrel voor medewerkers, studenten en externe partners. Een andere traditie is het Honours Concert dat elk jaar in februari plaatsvindt. Honoursstudenten én -docenten uit alle programma’s organiseren samen een avondvullend concert voor betrokkenen bij het honoursonderwijs.
Vanuit het Honours College worden bovenfacultaire community-activiteiten georganiseerd, zoals de certificaatuitreiking (zie video) en een aantal wervingsactiviteiten, zoals de Honours Fair. Elk traject heeft eigen student-ambassadeurs die helpen bij het organiseren van o.a. wervingsmomenten.
LLP-alumni ontmoeten elkaar op LLP-alumniseminars. Ook zittende LLP-studenten kunnen deze bijeenkomsten bijwonen. In juni 2017 sprak alumna dr. Anna Dolidze, juridisch adviseur van de president van Georgië, over de uitdagingen van leiderschap.
Ook studenten dragen bij aan de honourscommunity. Studenten en alumni van het Pre-University College kunnen lid worden van de studievereniging PREunion. PREunion organiseert maandelijks activiteiten, waaronder een introductiedag voor nieuwe PRE-studenten, een reis naar een buitenlandse universiteit en lezingen.
Studenten uit het Honours College en het LLP zijn verenigd in de Stichting Leidse Honours Community (SLHC). Vanuit SLHC worden jaarlijks enkele inhoudelijke en sociale activiteiten voor honoursstudenten georganiseerd, zoals een bedrijvendiner, lezingen en een studiereis.
De Honours Academy hecht veel waarde aan samenwerking met scholen, maatschappelijke organisaties en bedrijven. In elk van de onderwijsprogramma’s werkt de Honours Academy samen met partners en gastdocenten.
Het PRE werkt samen met 40 vwo-scholen uit de provincies Noord-Holland, Zuid-Holland, Noord-Brabant, Zeeland en Utrecht (zie bijlage 5). Alleen scholieren die op één van deze scholen zitten kunnen zich aanmelden voor het PRE. Voor de PRE-Classes zijn geen contracten afgesloten met scholen: leerlingen van alle vwo-scholen in Nederland kunnen deelnemen aan het programma. De afgelopen jaren waren deelnemers aan de PRE-Classes afkomstig van ongeveer 80 verschillende scholen.
Binnen het LLP voeren studenten een praktijkopdracht uit bij een diverse groep (maatschappelijke) organisaties en bedrijven (zie bijlage 6). Op die manier biedt het LLP studenten de kans om praktijkervaring op te doen en hun organisatiesensitiviteit te ontwikkelen. Door samen te werken met deze partners, biedt het LLP de studenten bovendien een kennismaking met de arbeidsmarkt. In 2017 zijn 10 nieuwe partnerorganisaties verwelkomd in het LLP. In totaal werkte de Honours Academy in 2017 samen met 32 partnerorganisaties. De partners zijn zeer tevreden over de inzet van studenten en het contact met het LLP. In de acquisitie is sinds afgelopen jaar meer aandacht voor de doelstelling ‘organisatiesensitiviteit’ waardoor de praktijkopdracht naar verwachting nog beter aan zal sluiten op het LLP-programma.
De Honours Academy is tot slot partner in een aantal samenwerkingsverbanden gericht op onderwijs voor getalenteerde scholieren en studenten. De Honours Academy denkt mee met de Leidse Aanpak Talentontwikkeling (LATO), leverde het afgelopen jaar de voorzitter voor het landelijke honoursnetwerk hbo-wo en heeft zitting in het landelijke universitaire netwerk van eindverantwoordelijken voor honoursonderwijs (Deans Network).